Algemeen
Bij geen een andere kleurslag komen de intens rode kopversierselen en sneeuwwitte oorschelpen zo fraai uit als bij de zwarte. Als kuiken is dit vaak nog lastig voor te stellen, het sprookje van het lelijke eendje wat uitgroeit tot een mooie zwaan is hier dan ook zeker van toepassing. De kuikens hebben als bijnaam in Friesland “roekekoppen”, oftewel kraaienkoppen. Door hun nog wat ruige zwarte verenpakje en spitse kopje doen ze ook daadwerkelijk denken aan deze zwarte vogels. Het wachten tijdens de opfok wordt dus echter wel beloond door het oogstelend mooie voorkomen zodra ze volwassen zijn.
De zwarte kleur bij de Friese hoenders wijkt iets af van de meeste andere zwarte kippen. Bij vrijwel alle zwarte kippenrassen wordt er een kevergroene glans verlangt, waarbij hoe meer hoe beter geldt. Dit is bij het Friese hoen niet het geval, hier verlangen we een intensief zwart dier dat zo weinig mogelijk groene glans laat zien. In de praktijk zal er eigenlijk altijd wat groene glans op een dier zitten, zo lang de borst mat/fluweel zwart is kunnen we echter nog gerust spreken van een erg mooie rasvertegenwoordig(st)er.
De kleur is samen met de goud- en zilverpellen een van de oudste kleurslagen binnen het ras en was zeker in de 70/80’er jaren redelijk populair, waarbij de clubkampioenen niet zelden van deze kleurslag waren. Ook rond het begin van de vorige eeuw zien we regelmatig vermeldingen van mooie koppels zwarte Friese hoenders bij de boerenplaatsen in Friesland.
In de vorige eeuw zijn er een aantal kruisingproducten op de tentoonstellingen getoond. Ook nu zien we af en toe nog wat invloed van de Lakenvelder (lagere stelling en zwaardere bouw) of kruisingen met andere kleurslagen wat zich uit in goud of zilver in het halsbehang.
Stand van zaken & aandachtspunten
De laatste decennia zien we helaas niet hele grote aantallen op de shows. Gelukkig zien we de laatste twee jaar (seizoen 16/17 en 17/18) bij de grote Friese hoenders wel een positieve trend op de shows in Nederland en Duitsland. Zo werden er in Duitsland al 2 U dieren geshowd van 2 verschillende fokkers en wisten ook in Nederland 2 fokkers meerdere F dieren te showen. De topdieren blinken vaak uit qua type en kop, twee onderdelen waar bij enkelkleurige dieren extra op wordt gelet. Qua glans zien we dieren die perfect aan het plaatje voldoen, het is echter een fout om dieren met iets glans gelijk af te schrijven. Een richtlijn moet hiervoor de borstkleur zijn, bij zowel haan als hen. Is deze zoals gewenst dan kunnen we al snel van een mooi dier spreken.
Opvallend is over het algemeen ook de zeer brede veren van deze kleurslag bij de grote Friese hoenders, niet zelden wordt er Uitmuntende veerbreedte geschreven op de keurkaartjes.
Bij de krielen is de situatie in 2017 dramatisch veranderd. De twee overgebleven fokstammen in Barneveld en Drachten zijn hier door omstandigheden vrijwel geheel weg gevallen. Beide fokkers gaan niet door met de kleur waardoor er (voor zo ver wij weten) nog 1 actieve fokkerij in Stiens is. Deze fokker heeft dieren lopen uit beide bovengenoemde stammetjes. Hoewel deze kleurslag bij de krielen destijds al is verbeterd via zwarte Hollandse krielen (met als gevolg te lange en laag gedragen vleugels) en zo ook van nieuw bloed kan worden voorzien is het uiteraard ons streven om de oude genen/lijnen te behouden voor de toekomst. Nieuwe fokkers zijn hier dan ook zeer welkom!
Bijzonderheden
Deze kleur kan samen met de blauwe kleurslag worden gefokt waarbij zowel de blauwe als zwarte dieren van goede kwaliteit kunnen zijn.Theoretisch zouden zelfs de koekoekkleurige er nog bij kunnen in de foktoom, al zullen deze wel duidelijk minder van kwaliteit worden qua tekening. Voor het behoud van deze drie kleurslagen is het echter zeer welkom dat mensen meerdere kleuren houden. Het overwegen waard dus!
(Bron: www.fryskehinnen.frl)
